Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ABD Manhattan Bölge Savcılığı arasında son beş yıldır geliştirilen iş birliği ve ortak çalışmalarla Türkiye’ye 2021 yılından bu yana iadesi sağlanan kültür varlıklarına yenileri eklendi. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı ile beraberindeki heyet Türkiye’ye iadesi sağlanan eserleri New York’ta bulunan Türk Evi’nde teslim aldı. Böylece iadesi sağlanan eser sayısı 3 bin 59'a ulaştı.
Gümüş Kibele Heykelciği
Anadolu’da Roma Dönemi Heykeltraşlığının Önemli Eserleri Geliyor
Türkiye’ye iadesi sağlanan, Burdur'un Gölhisar ilçesinin İbecik Köyü’nde yer alan Boubon Antik Kenti kökenli 3 adet bronz heykel başı, 1 adet bronz kadın büstü ve 4 adet bronz heykellere ait vücut parçaları Anadolu’da Roma Dönemi heykeltıraşlığının önemli eserleri arasında gösteriliyor.
Boubon Antik Kenti’nde 1960’lı yıllarda kaçak kazılar sonucu yurt dışına kaçırılan eser grubundan özellikle Genç Caracalla ve Olgun Caracalla başları antik kentin tanrılaştırılan imparatorların heykellerinin dikildiği kutsal alanda (Sebasteion) yer alan heykellere ait olması bakımından ayrı bir önem taşıyor. Sebasteion yapısına ait 2 adet bronz heykel olan Lucius Verus ile Septimius Severus da 2022 ve 2023 yıllarında Türkiye’ye iade edilmişti.
Olgun Caracalla Başı, MÖ 211-217, Boubon Antik Kenti.
ABD’den iadesi sağlanan diğer heykeltıraşlık eserleri arasında Milattan önce 6’ncı yüzyıla tarihlenen 1 adet pişmiş toprak kadın başı, 1 adet Roma Dönemi’ne tarihlenen Minerva biçimli bronz ağırlık, 1 adet yine Roma Dönemi’ne tarihlenen mermer Minerva başı, 1 adet pişmiş toprak ve 1 adet gümüş Kybele heykelciği ve 1 adet bronz Satyr heykelciği ile 1 adet gümüş kadın heykelciği bulunuyor.
İadesi sağlanan eserlerden Frig başlığı tipinde 2 adet de bronz miğfer yer alıyor. Trakyalıların ve Frigyalıların giydiği kendine özgü deri şapka esas alınarak türetilen ve özellikle de piyade mensuplarının giydiği miğferler milattan önce 4’üncü yüzyıla tarihleniyor.
Frig Bronz Miğferi MÖ 4. Yüzyıl
Türkiye’ye ABD’den iadesi sağlanan önemli eser grupları arasında ayrıca 22 adet Kilia tipi idol başı da bulunuyor. Kilia (Gelibolu) tipi idol olarak anılan eserlerin tek üretim merkezi (atölyesi) olarak Manisa-Akhisar ilçesinin Kulaksızlar Köyü biliniyor. Çanakkale’den başlayıp Batı Anadolu’nun en güney batı köşesinden Antalya’ya kadar olan geniş bir coğrafyada görülen Kilia idolleri, genellikle Geç Kalkolitik Dönem (M.Ö. 5. bin) ile Erken Tunç Çağı (M.Ö. 3. bin) yerleşimlerinde bulunan Anadolu’ya özgü bir idol tipi olarak günümüze ulaşıyor.
Genç Caracalla Başı, MÖ 198-202, Boubon Antik Kenti
Hera veya Nemesis- Tyche Olarak Giyinmiş Gümüş Kadın Heykelciği
Bronz Kadın Büstü – Boubon Antik Kenti. Bu eser yaklaşık 57 yıldır ABD’deki Worcester Sanat Müzesi envanterine kayıtlıydı. Roma imparatorları Marcus Aurelius ya da Septimus Severus’un kızına ait olduğu sanılan, gerçek insan boyutundaki büst 'Bir Kadının Portresi' adıyla müzede sergileniyordu.
Roma Dönemi'ne tarihlenen Akıl Tanrıçası Minerva biçimli bronz ağırlık
Korint Amforası
Pişmiş Toprak Yunan Kadın Protomu
Pişmiş Toprak Kadın Başı
Siyah Figürlü Lekythos Vazo
22 adet Kilia tipi idol başı. Kilia (Gelibolu) tipi idol olarak anılan eserlerin tek üretim merkezi (atölyesi) olarak Manisa-Akhisar ilçesinin Kulaksızlar Köyü biliniyor. Çanakkale’den başlayıp Batı Anadolu’nun en güney batı köşesinden Antalya’ya kadar olan geniş bir coğrafyada görülen Kilia idolleri, genellikle Geç Kalkolitik Dönem (M.Ö. 5. bin) ile Erken Tunç Çağı (M.Ö. 3. bin) yerleşimlerinde bulunan Anadolu’ya özgü bir idol tipi olarak günümüze ulaşıyor.
Roma Dönemi'ne ait mermer kadın başı
Frig Bronz Miğferi MÖ 4. Yüzyıl
Erkek Heykeline Ait Bronz Sağ El, Boubon Antik Kenti
Erkek Heykeline Ait Bronz Ayak
Bronz Satyr heykelciği
Bronz bir erkek heykeline ait sağ bacak. Bu eser de İdealize edilmiş Yunan Kralı yüzü ile birlikte Boston Güzel Sanatlar Müzesi tarafından Kasım 2023’te Manhattan Bölge Savcılığı’na teslim edildi. Satıcı Jerome Eisenberg 1968 yılında bacağı müzeye vermişti.
